پیروزی انقلاب اسلامی ایران و اشغال جنوب لبنان، به وسیله رژیم صهیونیستی در سال 1982 میلادی، به ایجاد و تکوین حزب الله لبنان با حمایت های نظام جمهوری اسلامی ایران منجر شد که نتیجه آن، پیدایش گفتمانی نشأت گرفته از اسلام شیعی با نام مقاومت اسلامی لبنان بود. درمقابل این امر، گفتمانی نیز با عنوان سلفی ـ تکفیری و با حمایت وهابیت حاکم بر عربستان سعودی متولد شد. در حال حاضر، وقایع سال های اخیر در کشورها...

باوجودِ سلطه گفتمان ضد تروریسم و توجیه حمله امریکا به افغانستان و عراق پس از 11سپتامبر2001، تروریسم تکفیری به یکی از بزرگ‌ترین معضلات خاورمیانه بدل گشت و دولت‌ها و جوامع مختلف را درگیر خود ساخت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه گفتمان مبارزه با تروریسمِ برآمده از فاجعه یازده سپتامبر موجب ظهور و صعود گروه‌های تکفیری جدید همچون داعش شد. فرضیه ما این است که گفتمان مبارزه با تروریسم، تهدیدی از تروریس...

پیروزی انقلاب اسلامی ایران و اشغال جنوب لبنان، به‌وسیله رژیم صهیونیستی در سال 1982 میلادی، به ایجاد و تکوین حزب‌الله لبنان با حمایت‌های نظام جمهوری اسلامی ایران منجر شد که نتیجه آن، پیدایش گفتمانی نشأت‌گرفته از اسلام شیعی با نام مقاومت اسلامی لبنان بود. درمقابل این امر، گفتمانی نیز با عنوان سلفی ـ تکفیری و با حمایت وهابیت حاکم بر عربستان سعودی متولد شد. در حال حاضر، وقایع سال‌های اخیر د...

با پرهیز از دیدگاه های تقلیل گرایانه ای که تمرکز خود را بر وقایع یک دهه اخیر عراق و سوریه متمرکز نموده اند، این پژوهش با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان به واکاوی مفصل بندی گفتمان دولت خلافت اسلامی(داعش) می پردازد. برای رسیدن به این هدف، این تحقیق ابتدا به تبارشناسی جریان فکری سلفی از ابن تیمیه به بعد پرداخته و شیوه تحول آن را در قرن بیستم و در اندیشه‌های سید قطب تحلیل می نماید. سپس با ح...

انقلاب اسلامی و گفتمان آن، با توجه به داشتن شاخصه‌هایی از جمله تاکید بر اسلام ناب، تاکید بر همگرایی اسلامی، استکبار ستیزی، مبارزه با اسرائیل، عقل ورزی و گفتگومحوری در سطح کشورهای اسلامی و نیز در سطح جهان تاثیرات و بازتاب قابل توجهی داشته و دارد، از طرفی جریان‌های تکفیری، با توجه به داشتن ویژگی‌هایی نظیر نقل‌گرایی، عقل ستیزی، خشونت گرایی، قشری گری، تکفیر برخی از مسلمانان و ... چالش‌های متعددی را...

هدف پژوهش حاضر ارزیابی ماهیت رقابت گفتمان مقاومت (شیعی) در تقابل با گفتمان‌های سلفی و اخوانی در حوزۀ راهبردی غرب ‌آسیا و در چارچوب تحلیلی مکتب کپنهاگ بود. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و بر این فرضیه‌ استوار است که متعاقب دگردیسی‌های سالیان اخیر، گفتمان مقاومت شیعی در مقابل گفتمان‌ سلفی و اخوانی توانسته است تا کشورهای اسلامی حاضر در حوزۀ راهبردی غرب ‌آسیا را در شکل، روش، شعار و نیز در هدف تحت ...

نفوذ گسترده اندیشه‌های سکولار و الحادی به جهان اسلام در قالب ایدئولوژی‌های مختلف، در فهم اندیشه‌های سنتی و دینی تأثیر بسزایی داشته و چالش‌های بزرگی را در برابر آنها ایجاد کرده است. تکثر جریان‌های فکری نیز نشان می‌دهد که مناسبات دو مقوله اسلام و توسعه، تأثیر بسزایی در نوع صورت‌بندی آنها داشته است. جریان‌های تمدن‌گرای سکولار و غرب‌گرای عرب، سلفیت تکفیری، تمدن‌گرای اسلامی و اصول‌گرای اسلامی، از جر...

خشونت گروه‌های تکفیری، در سال‌های اخیر، کشورهای جهان را درگیر خودکرده است. غیرمسلمان و مسلمانان اعم از شیعه و سنی از قربانیان خشونت گروه‌های تکفیری بوده‌اند. در مقابل، واکنش شیعیان در برابر اقدامات وحشیانه این گروه‌ها از حد «دفاع مشروع» فراتر نرفته و منجر به مقابله‌به‌مثل نشده است‌که به نظر می­رسد یکی از دلایل آن، مبانی فکری علمای شیعه است. ازاین‌رو، نوع نگاه امام خمینی، به‌عنوان یکی از شاخص‌تر...

نظریه تحلیل گفتمان «ارنست لاکلاو و شنتال موفه» ‌ ابزاری کارآمد برای تحلیل فعل و انفعلات و تعاملات میان کنش‌گران در عرصه سیاست در اختیار محققان قرار می‌دهد. از منظر این دو محقق، گفتمان‌ها تنها دریچه شناخت انسان به‌ سوی جهان هستند. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال اصلی که «تبیین یا فهم رویکردهای امنیتی-نظامی اصلی در جهان اسلام با استفاده از کدام نظریه‌ بهتر صورت می‌پذیرد؟» این فرضیه را ارائه می‌د...

قطعات پازل پیچیده بحران سوریه آنچنان درهم ریخته‌است که تلاش برای به دست دادن تحلیلی همه جانبه در جهت ایضاح تصویر آنچه که امروز در سوریه و منطقه می‌گذرد، بدون بررسی نقش گفتمانها و بازیگران داخلی سوری موثر در عرصه میدانی نامحتمل است. اگر چه بازیگران خارجی به مثابه عاملی بسیار تاثیرگذار در این بحران نقش ایفا می‌نمایند، اما نبایستی از نقش عامل بازیگران داخلی و گفتمانهای آنها غفلت نمود. از اینرو این...